پرستاران ورودی 1393 دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور

 احساس ضربان های ناشی از حرکت جریان خون به داخل شریان ها در اثر انقباض بطن چپ, و در نقطه ای که شریان از روی استخوان عبور می کند, نزدیک به سطح پوست احساس می شود. نبض های محیطی را می توان در قسمت های مختلف سطح بدن لمس نمود و نبض اپیکال (نوک قلب) که یک نبض مرکزی است با گوشی پزشکی می توان شنید. نبض توسط سیستم عصبی خودکار و از طریق گره سینوسی-دهلیزی کنترل و تنظیم می گردد. تحریک اعصاب پاراسمپاتیک سبب کاهش ضربان قلب و تحریک اعصاب سمپاتیک باعث افسایش تعداد ضربان می شود.

محل برسی نبض

از 9 محل جهت گرفتن نبض معمولا استفاده می شود, نواحی برسی نبض عبارتنداز : گیجگاهی, کاروتید,بازوی, مچ, دست, کشاله ران, زیر زانویی, پشت قوزک, خلفی, پشت پایی

از رادیال بیشتر اوقات برای اندازه گیری نبض استفاده می شود و این نبض در اکثر افراد به راحتی پیدا می شود و دسترسی به ان اسان است. نبض رادیال باید در تمام بیماران بالای یک سال ارزیابی شود و در بیماران کمتر از یک سال نبض براکیال را برسی کنید. زمانی که نبض محیطی در بیماران بالی یک سال قادر به ارزیابی نیست نبض کاروتید را برسی کنید. در هنگام لمس نبض کاروتید مراقب باشید که زیاد فشار ندهید زیرا این کار ممکن استمانع جریان خون به مغز شود.

ارزیابی و برسی نبض

تعداد نبض: سرعت ضربان باید در اسرع وقت به دفعات برسی شود. سرعت ضربان قلب در حالت عادی و در حال استراحت در فرد بالغ 80-60 ضربه در دقیقه و برای یک شیرخوار 120 تا 150 ضربه در دقیقه می باشد برسی نبض محیطی یا اپیکال تغییرات ضربان قلبرا مشخص می کند دو اختلال ضربان قلب تاکی کاردی و برادی کاردی می باشند.

تاکیکاردی: به حالتی گفته می شود که سرعت ضربان در فرد بالغ بیش از 100 ضربان در دقیقه برسد.

برادیکاردی: سرعت ضربان در فرد بالغ کتر از 60 باز در دقیقه باشد.

اندازه گیری نبض می تواند برای تعیین وضعیت بیمار به شما کمک کند به عنوان مثال ضربان سریع می تواند نشان دهنده کاهش جریان خون (شوک) باشد. نبود نبض نشان می دهد قلب از طپش ایستاده, یا شریان مسدود شده یا صدمه دیده است. نبودن ضربان در یک اندام تنهایی می تواند انسداد شریان در ان اندام ر نشان دهد و ممکن است همراه با صدمات استخوان یا مفصل باشد.

دیتم نبض: ریتم نبض الگویی است از مجموعه ضربان ها و سکون مابین انها. این الگو به طور طبعب منظم است. الگو های نامنظم ضربان های قلب را دیس ریتمی می نامند. با لمس هرگونه وفقه در امواج پی در پی نبض یا سمع هرگ.نه وقفه بین صداهای قلب می توان به وجود دیس ریتمی پی برد و ریتم نبض به صورت منظم و نامنظم بیان می شود.

تساوی و برابری نبض ها. در هنگام برسی نبض باید دو سمت بدن را برسی کنید تا بتوان مشخصات انها را با هم مقایسه کنید. در بعضی موارد برای برسی مساوی بودن نبض ها ممکن است نبض دو سمت بدن به صورت همزمان لمس و برسی شود باید دقت کرد نبض کاروتید فقط به صورت یک طرفه برسی شود (احتمال خطر کاهش خون رسانی به مغز وجود دارد.)

روش کار گرفتن نبض

1- روش کار برای بیمار شرح دهید.

دلیل: نگرانی بیمار را کاهش میدهد. اضطراب و هیجان می تواند بر روی علائم حیاتی تاثیر بگذارد.

2- محل مناسب را نتخاب کنید.

دلیل: قسمت های مختلفی جهت برسی نبض استفاده می شود. با توجه به سن مددجو, هدف از برسی نبض, محل انتخابمی شود در سورتی که نبض های محیطی ضعیف و نامنظم, یا غیرقابل لمس بود, از نبض اپیکال استفاده می شود.

3- نبض را به طریق شرح داده زیر برسی کنید.

4- دست ها را بشویید.

5- تعداد نبض و محل کنترل ان را بر روی برگه مخصوص ثبت کنید.

6- موترد غیرطبیعی را گزارش کنید.